Қазіргі қоғамға тек білімді ғана емес, белсенді, жоғары, өз құқығы мен міндетін сақтауға жас азаматтар қажет. Мектеп қабырғасында мұндай тұлға қалыптастыруда балалар қозғалыстарының, соның ішінде «Жас Қыран» ұйымының орны ерекше. «Жас Қыран» – бастауыш және орта буын оқушыларының жас, қабілетін ашатын, олардың отаншылдыққа, еңбексүйгіштікке, көшбасшылыққа баулитын өзіндік «жасөспірімдер мектебі».
Ұйымның мақсаты мен құндылықтары
«Жас Қыран» ұйымының басты мақсаты – оқушыларды елге, туған жерімізге, ұлттық дәстүрге құрметпен қарайтын, қоғам өміріне белсенді араласатын тұлға ретінде қалыптастыру. Ұйымның қызметі мына құндылықтарға сүйенеді:
- Патриотизм – Отанды, мемлекеттік рәміздерді, туған өлкені сүю;
- Адалдық пен жауапкершілік – сенімді орындау, өз әрекеті үшін жауап беру;
- Достық пен өзара көмек – жолдасын сыйлау, қолдау көрсету;
- Еңбекқорлық – тапсырылған істі аяғына дейін жеткізу, уақытты бағалау.
Осы құндылықтар жасөспірімнің мінез-құлқы мен өмірлік ұстанымының негізін қалайды.
Ұйымның «Жасөспірімдер мектебі» ретіндегі рөлі
«Жас Қыран» – тек мерекелік шараларға қатысатын топ емес, ол – тұлғалық дамудың көпқырлы алаңы.Бұл ұйым:
- Оқушыны өз ойын ашық айтуға, бастама көтеруге үйретеді;
- Жауапкершілік алуға, ортақ шешім қабылдауға баулиды;
- Қарым-қатынас мәдениетін дамытады, көпшілік алдында сөйлеу дағдысын жасайды.
Осы мақсатта №44 «Жаңа дала» жалпы білім мектебі коммуналдық мемлекеттік мекемесінде «Жас қыран» ұйымына қабылдау рәсімі өткізілді. Ұйымға 2,5-сынып оқушылары қабылданды. Оқушылар қабылдау рәсіміне патриоттық рухта дайындалып келіп, ант қабылдады. Мерекелік іс- шарада оқушылар патриоттық әндер шырқап, өлеңдер оқыды. «Жас қыран» ұйымына қабылданған оқушыларға ұйымның ережелері мен мақсат,міндеттері түсіндірілді.
Ұжымдық істерге қатыса отырып, жасөспірім «мен» деген түсініктен «біз» деген деңгейге көтеріледі. Бұл – азаматтық сана-сезімге апаратын маңызды қадам.
Патриоттық және рухани-адамгершілік тәрбие
Ұйым жұмысының негізгі бағыттарының бірі – патриоттық тәрбие.
Ол келесі іс-шаралар арқылы жүзеге асады:
- Туған жердің тарихы мен табиғатын таныстыруға арналған жорықтар, экскурсиялар;
- Батырлар, ел қорғаушылар, еңбегі сіңген тұлғалар жайлы кездесулер, ерлік сабақтары;
- Мемлекеттік мерекелерге арналған салтанатты сыйлықтар, шығармашылық байқаулар.
Сонымен қатар, «Жас Қыран» мүшелері қарттарға көмек көрсету, қор қаражатына қатысу, мектеп ауласын көгалдандыру сияқты игі істерге араласу арқылы мейірім, жанашырлық, борыш сезімдерін бойына сіңіреді. Бұл – рухани-адамгершілік тәрбиенің нақты тәжірибесі.
Көшбасшылық пен өзін-өзі басқару мектебі
Ұйымның құрылымы топ жетекшілерінен, кеңес мүшелерінен, жауапты жауаптыларынан тұрады. Бұл – жасөспірімдерге өзін-өзі басқаруды үйрететін тамаша орта.Олар:
- Жиналыс жүргізу, күн тәртібін құру, пікірталас басқару жұмыстарын жүргізеді;
- Мектепішілік жобаларды жоспарлау, бөлу, өңдеуді талдаудың игерілуі;
- Қиындық бойынша ымыраға келу, шешім қабылдау мәдениетін үйренеді.
«Жас Қыран» ұйымы – болашақ көшбасшыларды ерте жастан дайындайтын өмірлік тәжірибе алаңы.
Шығармашылық пен бос уақытты тиімді ұйымдастыру
Ұйымдық қызмет саласындағы талантына сай алуан түрлі бағыттарды көрсетеді:
- спорттық жарыстар, эстафеталар, туристік жорықтар;
- Ән, би, театрландырылған қойылымдар, қолөнер көрмелері;
- Зерттеу жобалары, танымдық кештер, дебат зерттеулер бар пікірталастар.
жұмыс жасөспірімнің шығармашылық қабілетін ашу бос уақытын мәнді өзгертуге мүмкіндік береді. Терістен сақтау, пайдалы әдеттерді қалыптастыруда ұйымның тәрбиелік рөлі зор.
Мектеп, ата-ана және қоғам ынтымақтастығы
«Жас Қыран» ұйымының табысты болуы үшін мектеп, ата-ана және жергілікті қауымдастықтың жұмысы қажет.
- Мұғалімдер – бағыттаушы, ұйымдастырушы, тәлімгер рөлін біріктіру;
- Ата-аналар – іс-шараларға ұйымдастыру, қолдау көрсету, бала жетістігін мойындау арқылы оның ынтасын мойындау;
- Қоғам өкілдері – мәдениет, спорт, өндіріс орындарына шақырылған қатысушылар ретінде үлгі ретінде.
Құрылымдық әрекет жасөспірімге өзінің үлкен қоғамның толыққанды мүшесі екенін сезінді.
«Жас Қыран» ұйымы – жасөспірімдер үшін өмір мектебі, азаматтық қалыптасу алаңы. Ол балаларды патриоттық рухта тәрбиелеп қана қоймай, көшбасшылыққа, жауапкершілікке, еңбексүйгіштікке, өзара сыйластыққа баулиды. Мектеп қабырғасындағы бұл ұйымға белсене әр жас өрен ертеңгі қоғамда өз орнын бастауға көмектесуге дайын, саналы да белсенді азамат болып қалыптасады.
Р.КАРИМОВА,
№44 «Жаңа дала» ЖББМ аға тәлімгері.
Жетісай ауданы.
